In Nederland lijden meer dan de helft van alle mannen en net iets minder dan de helft van alle vrouwen boven de twintig aan overgewicht. Obesitas is dan ook een veel besproken maatschappelijk probleem. Deze cijfers zijn de afgelopen dertig jaar enorm gestegen en ook op internationaal niveau is het aantal mensen met obesitas groot.
Het is dan ook geen verrassing dat de maten voor de mens moeten veranderen. Er komen sterkere stoelen bij tandartsen, grotere zitplaatsen in achtbanen en ga zo maar door. Ook de luchtvaartmaatschappijen zitten met een probleem. Sommige mensen met overgewicht passen namelijk niet meer tussen de stoelleuningen van hun toestellen. Daarom is er een oplossing bedacht die niet iedereen even leuk vindt: obesitaks.
Op deze site wordt informatie gegeven over obesitaks. Er wordt dieper ingegaan op wat het precies is en hoe de regels omtrent obesitaks in elkaar zitten.
Wat is obesitaks?
Op deze pagina zal worden uitgelegd wat obesitaks is. Obesitaks is een extra belasting op vet voedsel. De term ‘obesitaks’ wordt ook regelmatig gelinkt aan vliegmaatschappijen. Bij sommige vliegmaatschappijen is het verplicht te betalen voor een extra stoel in een vliegtuig door een passagier die door overgewicht niet meer in zijn of haar stoel past.
Andere termen voor obesitaks Er zijn meerdere termen voor obesitaks. Ook obesitax, snacktax en vettax worden regelmatig gebruikt.
Hoe worden de grenzen voor het passen in een stoel bepaald?
Het is lastig om te bepalen wie er net genoeg overgewicht heeft om een extra stoel te moeten betalen en wie niet. Daarom is er afgesproken dat er sprake moet zijn van obesitaks wanneer de armleuningen van de stoel van de reiziger met obesitas niet meer omlaag of omhoog kunnen.
Discriminatie
Veel mensen vinden dat er sprake is van discriminatie als het gaat om obesitaks. De situatie is ingewikkeld. Het is niet de bedoeling dat mensen met overgewicht beledigd worden, maar het is de bedoeling dat zij en andere reizigers een veilige en comfortabele vlucht doormaken.
Zorgverzekering
Je zorgverzekering kan je helpen om van je obesitas af te komen, bijvoorbeeld met dieetadvies. Met de verplichtte basisverzekering worden de kosten al (gedeeltelijk) vergoed.
Obesitaks vliegtuigmaatschappijen
Obesitaks kan doelen op het verplichten van het betalen van een extra stoel in een vliegtuig door een reiziger met overgewicht omdat diegene niet in een stoel zou passen. Als diegene geen extra stoel krijgt, kunnen de veiligheid en het comfort van anderen en natuurlijk van de reiziger zelf in gevaar komen. Iemand met een obesitaks-ticket kan de tweede stoel (afhankelijk van welke vliegtuigmaatschappij) meestal voor 25% korting boeken. Iemand betaalt dan dus 175% van zijn oorspronkelijk geboekte ticket.
Een andere manier om het een beetje ‘goed te maken’ is dat mensen met een obesitaks-ticket aanspraak maken op twee maaltijden.
Wanneer past iemand niet meer in een stoel?
De grenzen tussen net-wel overgewicht en net-niet overgewicht zijn vaag. Het is moeilijk om naar iemand te kijken en deze in een bepaalde categorie te stoppen. Soms zal daarom de een net wel moeten betalen en de ander niet. En omdat iedereen verschilt in lengte en figuur, is het moeilijk om af te gaan op gewicht. Het moet natuurlijk wel eerlijk blijven. Daarom is er afgesproken dat er sprake moet zijn van obesitaks wanneer de armleuningen van de reiziger niet meer omhoog of omlaag kunnen. Pas dan past iemand officieel niet meer in zijn stoel; volgens de luchtvaartmaatschappijen dan.
Wat als een vliegtuig is volgeboekt?
Vliegtuigen zijn natuurlijk niet altijd voorbereid op het verkopen van extra stoelen. Zeker in de zomermaanden zijn veel vluchten volgeboekt. In zo’n geval zou een te zware passagier zijn of haar extra ticket terug kunnen vorderen.
Discriminatie?
Sommige mensen en politieke partijen noemen het betalen van het extra ticket vanwege een te groot lijf discriminatie. Obesitas zou dan een ziekte zijn; iets waar mensen weinig aan kunnen doen.
De situatie is ingewikkeld. Het is te begrijpen dat mensen met overgewicht zich beledigd voelen door de obesitaks. Maar aan de andere kant is dit voor de te zware passagier en voor de andere reizigers uiteindelijk wel comfortabeler. En het belangrijkste; de reden dat de obesitaks verzonnen is; het is veiliger.
KLM en de obesitaks
Er zijn in Nederland nog maar weinig vliegtuigmaatschappijen die een zogenaamde obesitaks heffen. De eerste vliegtuigmaatschappij die er groot mee in het nieuws kwam was KLM. Op de website van KLM valt er het volgende te lezen over de obesitaks:
We willen al onze passagiers graag een comfortabele en veilige reis bieden. Als u een deel van de stoel(en) naast u in beslag neemt, dient u een extra stoel te boeken.
U kunt deze tweede stoel, waarop u 25% korting krijgt, uitsluitend boeken door te bellen met KLM Telefonische Reserveringen. Indien bij vertrek van uw vlucht in dezelfde reisklasse nog een andere stoel naast uw zitplaats beschikbaar is, kunt u de kosten van de door u gereserveerde extra stoel terugvragen.
Obesitaks op voedsel
Het is al jaren een lastige discussie. Zou de politiek moeten ingrijpen en een extra belasting heffen op vet voedsel? Of is het slechts een extra excuus vanuit de politiek om extra geld te heffen voor de staatskas? De Partij van de Arbeid hebben al eerder uitgesproken dat zij pleiten voor het invoeren van een wet waardoor er belasting geheven kan worden over vet voedsel. De zogenaamde obesitaks, vettax of snacktax.
Door het vette voedsel extra te belasten zouden mensen minder snel geneigd zijn om vet voedsel te kopen, althans dat is de gedachte. Als je het vergelijkt met accijns op sigaretten heeft het plan weinig toekomst. Ook de prijs van sigaretten en andere tabaksmiddelen zijn de afgelopen jaren fors gestegen, maar vooralsnog lijkt dat niet te leiden tot het verminderen van het aantal rokers. In een aantal peilingen is al gebleken dat veel Nederlanders dan ook niet van plan zijn minder snackfood te nuttigen wanneer de prijzen omhoog gaan.
Verder is het plan van een obesitaks of vettax ook niet uitvoerbaar. Een voedingsproduct kan zowel over gezonde als ongezonde ingrediënten beschikken. Een product met weinig vet er in, kan altijd nog veel suiker bevatten. Suiker is een typische dikmaker, dus waar leg je precies de grens? Ook laat de Europese richtlijn niet toe te differentiëren in het btw-tarief.
Alternatief obesitaks
Een obesitaks, vettax of snacktax lijkt praktisch onuitvoerbaar en is bovendien erg omstreden. Toch is het een feit dat de ziektekosten jaarlijks stijgen. Door allerlei medische apparatuur, medicatie en wetenschap leeft de mens veel langer. Dat is natuurlijk positief, de ziektekosten daarentegen zijn negatief. Er zal dus een manier bedacht moeten worden om de ziektekosten zo veel mogelijk te drukken. Het is dan ook van groot belangrijk de burger te wijzen op een gezonde levensstijl.
Nu is het natuurlijk niet zo dat iemand met een gezonde levensstijl ook altijd gezond is. Een ernstige ziekte kan iedereen overkomen en kan volkomen los staan van je levensstijl. Daarom is het gezegde ‘Baat het niet dan schaadt het niet’ hier dan ook goed van toepassing.
Bedrijven proberen de consument de laatste paar jaar dan ook steeds meer te informeren over een gezonde levensstijl. Bij diverse producten in de supermarkt is tegenwoordig een sticker met daarop ‘ik kies bewust’ te lezen. Het stickertje zou hierbij aangeven dat het om een gezond product gaat.
Ook geven werkgevers hun werknemers tegenwoordig vaak de kans om tegen een gereduceerd tarief te sporten. Sommige bedrijven hebben zelf een eigen ruimte waarin men kan sporten. Een win-win situatie, want bij veel bedrijven die deze mogelijkheid bieden gaat het ziekteverzuim omlaag.